Co to jest cewnik urologiczny

CEWNIK UROLOGICZNY – to cienka rurka wykonana z tworzywa sztucznego, wprowadzana do pęcherza moczowego w celu odprowadzenia zalegającego w nim moczu. Jeden koniec cewnika jest zaokrąglony, z reguły posiada dwa otwory, a niekiedy także specjalistyczny balonik, który zapobiega wypadnięciu cewnika z pęcherza moczowego. Drugi koniec cewnika, posiada charakterystyczną końcówkę, za pomocą której podłącza się cewnik do worka gromadzącego mocz.

Cewniki pakowane są w pojedyncze sterylne opakowania.

Rozmiar cewników określany jest w skali French (skrót Ch lub F). 1 Ch (F) = 0,33 mm średnicy zewnętrznej cewnika. Rozmiary cewnika oznaczone są różnymi kolorami końcówek. Zawsze należy jednak sprawdzić rozmiar cewnika. Ważne, by dobrać odpowiedni rozmiar cewnika do cewki moczowej.

Rozmiar cewnika	Kolor	Średnica w mm
6 Ch	jasnozielony	1,98 mm
8 Ch	niebieski	2,65 mm
10 Ch	czarny	3,35 mm
12 Ch	biały	4,00 mm
14 Ch	zielony	4,65 mm
16 Ch	pomarańczowy	5,35 mm
18 Ch	czerwony	6,00 mm
20 Ch	żółty	6,65 mm
22 Ch	fioletowy	7,30 mm
24 Ch	ciemnoniebieski	8,00 mm

• Długość cewników wynosi odpowiednio: 180 mm dla kobiet i 400 mm dla mężczyzn, ze względu na różną długość cewki moczowej u kobiet i mężczyzn.
• Bardzo istotne jest odpowiednie dobranie cewnika do potrzeb konkretnego pacjenta pod względem jego kształtu i końcówki. Istnieje klika rodzajów cewników różniących się między sobą właśnie tymi elementami.

Rodzaje cewników urologicznych

CEWNIK FOLEYA (cewnik urologiczny typu Foley) – wykonany z miękkiego elastycznego materiału, zakończonego półkoliście z dwoma otworami bocznymi i balonikiem. Posiada dwie końcówki, jedna służy do odprowadzenia moczu, a druga zapewnia wprowadzenie i odprowadzenie płynu do balonika. Balonik kotwiczy cewnik w pęcherzu i zapobiega jego wysunięciu. Dzięki temu pacjent może się w miarę swobodnie poruszać.

Podstawowym przeznaczeniem cewnika Foleya jest udrożnienie cewki moczowej w związku z zatrzymaniem moczu. Cewnik Foleya stosowany jest do ciągłego cewnikowania pęcherza moczowego, umieszczany jest w pęcherzu na okres kilku, a nawet kilkudziesięciu dni.
Najczęściej stosowany jest dwudrożny cewnik Foley’a, Stosowane są również trójdrożne cewniki Foleya, które posiadają dodatkowy trzeci kanał umożliwiający płukanie pęcherza.

CEWNIK NELATONA (cewnik urologiczny typu Nelaton) – jeden z najczęściej stosowanych cewników urologicznych, ma owalną, miękką i giętką końcówkę jest prosty z otworem bocznym na końcu. Cewnik Nelatona ma bardzo prostą budowę, jest najmniej skomplikowanym cewnikiem stosowanym we współczesnej urologii. Jest jedynym cewnikiem o prostym zakończeniu. Jest cewnikiem jednodrożnym, nie posiada zabezpieczenia przed wysuwaniem się z cewki moczowej. Stosowany jest najczęściej w celu jednorazowego wyprowadzenia moczu z pęcherza moczowego, głównie do samocewnikowania.

CEWNIK TIEMANNA (cewnik urologiczny typu Tiemann) – jest lekko wygięty posiada stożkowatą końcówkę oraz dwa boczne otwory, stosowany wówczas gdy wprowadzenie cewnika prostego jest trudne lub niemożliwe, np. u mężczyzn z przerostem gruczołu krokowego. Stosowany zazwyczaj w celu jednorazowego wyprowadzenia moczu z pęcherza moczowego.

CEWNIK COUVELAIRE’A – prosty z dwoma otworami na końcu i na boku, stosowany często u osób z krwiomoczem, ponieważ pozwala na wypływ moczu wraz ze skrzepami. Może pozostać w pęcherzu przez kilka dni.