Rehabilitacja wad postawy

Wady postawy to trwałe, nieprawidłowe ustawienia części ciała względem siebie, które wpływają zarówno na wygląd sylwetki, jak również zaburzają równowagę mięśniową, biomechanikę, a z czasem funkcjonowania całego organizmu. Mogą dotyczyć kręgosłupa, klatki piersiowej, miednicy, kończyn dolnych oraz stóp.

Czym są wady postawy?

Wady postawy to problem, który dotyka coraz więcej osób w różnym wieku, wpływając na ich zdrowie i samopoczucie. W przypadku dzieci mogą wynikać z czynników genetycznych (wady wrodzone), wczesnych nawyków ruchowych czy zaburzeń rozwojowych, natomiast u dorosłych są rezultatem złych nawyków posturalnych, siedzącego trybu życia, braku aktywności fizycznej, urazów narządu ruchu oraz schorzeń ortopedycznych.

Wady postawy mogą prowadzić do przewlekłych dolegliwości bólowych, ograniczenia ruchomości stawów oraz poważnych powikłań zdrowotnych. Dlatego tak ważne jest wczesne wykrycie tych problemów i podejmowanie działań rehabilitacyjnych oraz profilaktycznych, które pomogą uniknąć dalszych problemów zdrowotnych związanych z tymi wadami.

Wady kręgosłupa

W obecnych czasach występują bardzo często, szacuje się, że większość populacji się z nimi zmaga. Przeważnie są to następujące wady:

Plecy okrągłe – nadmierne wygięcie kręgosłupa do tyłu, skutkujące charakterystycznym zaokrągleniem pleców, często osoby dotknięte tą wadą skarżą się na bóle pleców i uczucie zmęczenia po długim siedzeniu,
Plecy wklęsłe – wada charakteryzuje się nadmierną lordozą, czyli wygięciem kręgosłupa do przodu, często objawia się bólem pleców w części lędźwiowej.
Skolioza – boczne skrzywienie kręgosłupa, prowadzi do asymetrii w sylwetce, może powodować problemy z równowagą oraz bóle pleców.

Wady klatki piersiowej

Występujące w obrębie klatki piersiowej, często mają charakter wrodzony, mogą również rozwijać się na tle krzywicy w dzieciństwie.

Klatka piersiowa lejkowata – polega na zmianie kształtu klatki piersiowej, prowadzi do zapadnięcia mostka, może mieć wpływ na funkcjonowanie płuc.
Klatka piersiowa kurza – wystająca do przodu i mogąca wpływać na procesy oddychania.

Postępowanie korekcyjne dla wad klatki piersiowej obejmuje głównie ćwiczenia oddechowe, ogólnorozwojowe poprawiające postawę ciała. W zaawansowanych wadach konieczne jest postępowanie chirurgiczne.

Wady kończyn dolnych

Kolana koślawe – wada występuje wówczas gdy kolana skierowane są do wewnątrz, przy wyprostowanych i złączonych kończynach dolnych, odległość między kostkami wynosi 5-8 cm i więcej. Może prowadzić do problemów ze stabilnością i obciążeniem stawów.
Kolana szpotawe – wada w której kolana oddalone są od siebie, przy wyprostowanych kończynach dolnych i złączonych stopach, odległość między kolanami wynosi 4-5 cm. Wpływa na sposób chodzenia i może powodować bóle stawów.
Płaskostopie – to wada w której dochodzi do obniżenia sklepienia stopy, najczęściej w wyniku niewydolności aparatu więzadłowo-mięśniowego. Prawidłowo ukształtowana stopa nie dotyka całą powierzchnią podłoża, a jej kości tworzą łuk, w przypadku płaskostopia stopa całą swoją powierzchnią przylega do podłoża. Wyróżnia się płaskostopie podłużne i płaskostopie poprzeczne. To jedna z najczęstszych deformacji stóp, zwłaszcza u dzieci. Płaskostopie może wystąpić w każdym wieku. U dzieci do około 3-4 roku życia płaskostopie jest fizjologiczne, spowodowane obecnością poduszeczek tłuszczowych, wiotkich więzadeł i słabych mięśni. Przyczynami powstawania wady może być noszenie niewłaściwie dobranego obuwia, nadmierne obciążenie stopy, nadwaga, uszkodzenie więzadeł, stawów i mięśni stopy.
Stopa końsko-szpotawa – jest złożoną wadą wrodzoną stopy, charakteryzuje się ustawieniem w przywiedzeniu, odwróceniu oraz zgięciu podeszwowym.

Wady kończyn dolnych, jeśli nie są korygowane, prowadzą do występowania zmian zwyrodnieniowych bioder i kolan oraz do wielu innych dolegliwości.

Kiedy zgłosić się po pomoc z wadą postawy ?

Zgłoszenie się do specjalisty w przypadku wad postawy jest ważne, gdy zauważa się pierwsze oznaki nieprawidłowości, do takich objawów należą:

Ból w obszarze kręgosłupa
Widoczne skrzywienie sylwetki
Nierówność barków lub bioder
Trudności w utrzymaniu prawidłowej postawy.

Zaniedbanie wad postawy może mieć poważne konsekwencje zdrowotne, może prowadzić do bólu pleców, szyi, ramion, negatywnie wpływać na krążenie, trawienie, sen, upośledzać funkcje płuc. Wady postawy mogą zmniejszać wydolność organizmu, zmniejszać tolerancję na wysiłek oraz prowadzić do szybszego męczenia się.

Wady postawy – leczenie

Im wcześniej zostanie zaobserwowana wada postawy, tym lepsze są rokowania. Wady nie zdążą się utrwalić i wywołać negatywnych zmian w innych odcinkach ciała. Wady postawy można leczyć bez względu na wiek, chociaż w przypadku osób dorosłych jest to proces trudniejszy i dłuższy. Podstawą leczenia jest rehabilitacja. Jedynie w skrajnych przypadkach wdraża się leczenie operacyjne (np. klatka piersiowa lejkowata znacznie utrudniająca oddychanie). Na rehabilitację składają się manualne techniki rozluźniające, różnorodne zabiegi wspomagające oraz indywidualnie dobrane ćwiczenia.